Anabolik Steroid Nedir? Nasıl Kullanılır? Yan Etkileri Nelerdir?
Halk dilinde steroid olarak bilinen ilaçlar, tıbbi alanda Anabolik Streoid olarak geçmektedir. İlk olarak 1930’lu yıllarda bulunan ve sentezi gerçekleştirilen bu ilaçların günümüzde çeşitli amaçlarla kullanıldığı görülür. Kanser, AIDS gibi hastalıkların tedavisinde kullanılabildiği gibi kalsiyum eksikliğine bağlı kemik gelişimi rahatsızlıklarında reçeteli olarak alınabilir. Hücrenin yenilenme hızını artırır. Hasar görmüş dokunun iyileşmesinde hücre yenilenmesi çok önemlidir. Tıp alanında bir tedavi aracı olarak tanımlanmıştır. Ancak steroidlerin kullanım alanı tıp ile sınırlı değildir. Günümüzde vücut geliştirme sporuyla uğraşan birçok kişinin bu ilaçları kullandığı bilinmektedir. Anabolik steroidlerin kullanılmasıyla birlikte kas kütlesinde hızlı bir büyüme yaşanır. Erkeksi hormonların vücuttaki etkisi katlanarak artar. Sesin kalınlaşması, vücut kıllarının çoğalması, testis büyümesi gibi etkilerle ortaya çıkar. Doğru kullanıldığı zaman dayanıklılık ve güçlenme sağlar.
Steroidlerin temel görevi testosteron gibi erkeksi hormonları taklit etmektir. İlaçların senteziyle vücuttaki protein bileşimini artırabilmek hedeflenir. Protein sentezi arttıkça doku gelişimi için uygun ortam hazırlanmış olacaktır. Bu sayede kişinin fiziksel gelişim süreci desteklenecek, kas kütlesi büyüme sağlayacaktır. Kullanım koşulları yerine getirilmediğinde ise vücutta zararlı reaksiyonlara sebep olabilirler.
Anabolik Streoid Nasıl Kullanılmalıdır?
Steroid kullanımı hakkında detaylı araştırmalar gerçekleştirmeden eyleme geçilmemelidir. Uzman bir hekim ve antrenör tarafından alınan öneriler dikkate alınmalıdır. Sürekli hale getirilen anabolik streoid kullanımı sonucunda vücudun doğal testosteron üretimi sona erebilmektedir. Bu aşamaya gelmemek için farklı kullanım yöntemlerini iyi analiz etmek gerekecektir.
- Döngü: Bu yöntemde steroid kullanımı 6 ile 12 hafta arasında sürer. En son haftadan sonra en az bir ay boyunca hiç kullanılmaz. Bazı durumlarda birkaç ayı bulabilmektedir.
- İstifleme: Kişiler, birden fazla steroid çeşidini birleştirerek kullanırlar. Farklı takviyeler alınarak dozaj yükseltilir. Buna doping etkisi denir. Vücut geliştirme yarışmalarına katılmadan birkaç ay önce bu metot terkedilir. Böylece yarışma için gerekli kas gelişimi sağlanmış olacaktır.
- Piramit: Kişilerin steroid dozunu yavaş yavaş yükseltip en üst noktaya ulaştıktan sonra yine yavaş yavaş azaltması piramit yöntemini ifade eder. Ani yüklenmeler ve ani boşalmalar sonucunda yoksunluk hissi meydana gelebilmektedir.
Anabolik Steroid Yan Etkileri Nelerdir?
Steroidler sentetik ilaçlardır. Özel tesislerde üretilirler. Vücudun doğal yollarla ürettiği bileşimleri taklit ederler. Bu yüzden kullanım sonrasında bazı yan etkilerinin meydana geldiği görülmektedir. Bu durum her kişi için sabit bir nitelik taşımaz. Kişinin yaşı ve cinsiyeti önemli faktörlerdir. Ayrıca ilacın hangi dozda ve ne kadar sürelerde kullanıldığı düşünülmelidir. Standart dozda alınan steroidler şu yan etkileri oluşturabilir:
- İdrara çıkmada güçlük
- Erkek memesinde büyüme (Jinekomasti)
- Akne
- Alyuvar sayısında hızlı artış
- İyi kolesterolün düşmesi, kötü kolesterolün yükselmesi
- Sperm miktarında azalma
- Kısırlık
- Vücut kıllarının aşırı uzaması veya aşırı dökülmesi
Yanlış kullanımlar sonucu şu tehlikeler belirebilir:
- Tendon kopması
- Tümör oluşumu
- Karaciğer hastalıkları
- Ani kardiyak ölüm
- Kalsiyum seviyesinde düşüşe bağlı kemik erimesi
- Bodur kalma, büyüyememe
Kadınlarda ortaya çıkabilecek riskler ise:
- Ses tonunun kalınlaşması
- Vücut kıllarının çoğalması
- Göğüslerin küçülmesi
- Adet döneminde meydana gelen değişimler
- Klitorisin uzaması
- Cinsel arzunun çoğalması, doyumsuzluk hissi
Steroid kullanımı bırakılmış olsa dahi aşağıdaki risklerin meydana gelmeyeceğinin bir garantisi bulunmaz:
- Mental sıkıntılar
- Depresif bir ruh hali
- Kaygı bozukluğu
- Depresyon
- Ani sinirlenme, saldırganlık
- Düşünmeden hareket etme
- Bir şeye aşırı bağlanma
- Her şeyi bir tehdit olarak algılama
- Genel yoksunluk
Yanlış ve onaysız kullanımlar sonucunda yukarıdaki risk faktörlerinin devreye girme ihtimali çok yüksektir. Ancak planlı programlı bir şekilde alındığında risk düzeyi giderek azalacaktır. Günümüzde çok sayıda sporcunun bu ilaçları kullandığı düşünüldüğünde, steroide korkuyla yaklaşmaya ve güvensizlik hissetmeye gerek yoktur. Önemli olan dozunda kullanabilmektir.
Anabolik Steroid Zararlı Mı?
Öncelikle “her şeyin fazlası zarardır” deyimini bir yaşam felsefesi haline getirmek gerekir. Bir vitamin desteğini dahi gereken dozların üstünde aldıysanız, bundan kaynaklanabilecek birçok sağlık sorunuyla karşılaşabilirsiniz. Beslenmede de durum farklı değildir. Dengeli ve planlı aktiviteler sayesinde istenilen noktaya gelinebilir. Sonuç olarak bugün kullandığınız steroid ile anında büyük bir kas kütlesine sahip olamazsınız. Bu yüzden anabolik steroid zararlı mı sorusunu sorarken daha kapsamlı düşünmek gerekir.
Yanlış kullanımlarda organ hasarı, cinsel iktidarsızlık, sperm azlığı, mentel problemler, yüksek tansiyon, kolesterol dengesizliği, yoksunluk gibi sağlık problemleri meydana gelebilir. Enjeksiyon kullanımda sterilizasyon sağlanmaz ise buna bağlı olarak bakteriyel enfeksiyonlar ortaya çıkabilir.
Anabolik Steroid Ölüme Yol Açar Mı?
Bilinçsiz kullanımlardan dolayı her yıl beş kadar kişinin bu yüzden hayatını kaybettiği araştırmalarla ortaya konulmuştur. Eğer alınması gereken dozda aşırı bir oynama yapılmıyorsa, steroidin doğrudan ölümcül bir ilaç olduğundan bahsedilemez. Tıp alanında tedavi amaçlı kullanıldığı unutulmamalıdır. Çeşitli medya araçlarında bu ilaçların ölümcül olduğu yönünde propaganda yapıldığı görülecektir. Ancak bu propagandanın anlaşılabilir bir temeli yoktur.
Anabolik Streoid Kullanımına Ne Zaman Başlanmalı?
Sentetik ilacın ne zaman kullanılması gerektiği kayda değer bir konudur. Uzmanlara göre bazı kriterler öne çıkmaktadır. İlk olarak steroidin erken yaşlarda kullanılmaması üzerine ortak bir görüş hakimdir. İnsan vücudu ergenlik dönemiyle birlikte fiziksel gelişimini hızlandırır. 21 yaşına kadar bu doğal gelişim devam eder. Eğer bu yaştan önce kullanılmaya başlanırsa büyümeme olarak tabir edilen bodur büyüme sorunuyla karşılaşılabilir. Yine büyümeye bağlı bazı sağlık sorunları ortaya çıkabilir.
Spor aktivitelerini düzensiz yapan kişilere kesinlikle önerilmez. Egzersizlere bir süre devam edip daha sonrasında bırakılıyorsa, bu durumda steroidlerin yan etkileri daha belirgin olabilmektedir. Aynı konu beslenme alışkanlığıyla da alakalıdır. Spor diyetlerine uymayan, dengesiz beslenen kişilerde ilacın kullanımı olumlu etkiler bırakmaz.
Anabolik steroid kullanmaya başlamadan en az üç yıl öncesinde spora başlanmış olmalıdır. Yukarıda belirttiğimiz gibi bu aktivitenin düzenli yapılıyor olması şarttır. Kas dokusu doğal yöntemlerle güçlendirilip hazır hale getirildikten sonra sentetik destekleyiciler kullanılmaya başlanabilir. Spora ilaçla başlanmaz; vücut hazır hale geldikten sonra ilaç desteği alınabilir. Aksi taktirde ilacın zararlı yönlerinin ortaya çıkmasına neden olunacaktır.
Kullanım öncesinde mental hazırlık tam anlamıyla yapılmış olmalıdır. Eğer akılda bir soru işareti kalıyorsa, tereddüt yaşanılan konu çözüme kavuşturulmalıdır. Beden ve zihin sağlığı birbirini tamamlayan iki ana parçadır. Parçalardan biri aksamaya başlarsa hedeflenen noktaya ulaşmak mümkün olmayacaktır.
Kullanımdan vazgeçilme durumunda dozajlar bir anda kesilmemelidir. Böyle bir ortamda yoksunluk belirebilir. Bu yüzden dozajlar yavaş yavaş azaltılarak hareket edilmelidir. Ayrıca bir uzmana danışarak steroidi bırakma aşaması planlanabilir.
Anabolik Steroid Faydaları Neler?
Tıp alanındaki kullanımlarda tedavi bazlı faydalar sağlar. Kanser hastalarının hücre artışını sağlayabilmeleri için tıbbi anabolik steroid takviyesi yapılır. Ayrıca alyuvar sayısında artış yaşanmasının önünü açar. Organ hasarı alan hastalarda tedavisi uygulanır. Hücre yenilenmesini sağladığı için organdaki hasarın iyileşmesinde yararlı olur.
Sporcu diyetlerinde düşük dozajlarda alındığı görülebilir. Bunun nedeni ise çok basittir. Vücuttaki yağı yakabilmek için ilacın yağ yakıcı özelliğinden yararlanılır. Kilo verilmesini kolay hale getirir.
Spor ile uğraşan kişilerde hızlı kas gelişimi fırsatı sunar. Kas dokusunu güçlendirici özellikleri sayesinde fiziksel bir avantaj oluşturur. Dayanıklılığı ve güç artışını mümkün kılar. Vücut geliştirme sporunu yapan kişilerin yarışmalarda derece yapabilmesinin temelini oluşturur.